In april publiceerde het Ministerie van Defensie de Strategie voor Industrie en Innovatie 2025–2029, een koersdocument dat moet zorgen voor een wendbare, beter uitgeruste en technologisch sterkere krijgsmacht. De urgentie is duidelijk: geopolitieke spanningen nemen toe, de oorlog in Oekraïne versnelt innovatiecycli en de vraag naar Europese productiecapaciteit stijgt. Defensie kiest daarom voor drie samenhangende bewegingen: sterk, slim en samen.

Een sterkere Nederlandse defensiebasis

Defensie wil minder afhankelijk worden van buitenlandse leveranciers en werkt daarom aan de versterking van de Nederlandse Defensie Technologische en Industriële Basis (NLDTIB). Nederland telt inmiddels meer dan duizend bedrijven in de defensie- en veiligheidssector, goed voor een groeiende omzet en een sterke exportpositie. De strategie benoemt tien basisgebieden, variërend van sensoren en cyber tot platformsystemen, logistiek en bescherming, die essentieel zijn voor de operationele inzetbaarheid van de krijgsmacht.

Opvallend is de nadruk op het versnellen van de innovatieketen: ideeën moeten sneller worden getest, gevalideerd en opgeschaald. Grote materieelaankopen worden nadrukkelijker ingezet als instrument om innovatie en binnenlandse productie aan te jagen.

Slimme keuzes: focus op vijf technologiegebieden

Naast de brede basis kiest Defensie voor gerichte investeringen in vijf technologiegebieden waarin Nederland internationaal uitblinkt: slimme materialen, sensoren, quantum, ruimtetechnologie en intelligente systemen. Voor deze domeinen ontwikkelt Defensie, samen met EZK, OCW, kennisinstellingen en bedrijven, roadmaps die richting geven aan toekomstige investeringen en samenwerking.

Hier treedt de overheid op als smart developer: zij stimuleert innovatie, brengt partners bij elkaar en fungeert, waar mogelijk, als launching customer. Dit moet ervoor zorgen dat innovaties sneller in operationele systemen landen én dat bedrijven hun productie kunnen opschalen.

Samenwerken: regio’s krijgen een grotere rol

Een kernpunt uit de strategie is de versterking van regionale ecosystemen. Testfaciliteiten, campussen en hightech-netwerken worden expliciet genoemd als cruciale schakels in het versnellen van kennisopbouw, experimenten en productie. Voor Noord-Nederland liggen hier duidelijke kansen.

De regio beschikt over sterke posities in meerdere defensierelevante domeinen:

• Sensorsystemen en hightech in en rond Drachten en Leeuwarden.

• Ruimtetechnologie en data in Groningen.

• Materialen en composieten in Emmen en de Chemport-regio.

• AI, drones en autonome systemen via regionale R&D-labs en onderwijsinstellingen.

Door de bundeling van nationale investeringen, technologische focus en regionale kennis kan Noord-Nederland zich nadrukkelijker positioneren als partner in defensie-innovatie.

Vooruitblik

Met de implementatie van de strategie en de publicatie van de eerste roadmaps ontstaat een concreter beeld van de samenwerking tussen Defensie en regionale ecosystemen. De boodschap is helder: de versnelling van innovatie en productie vraagt om actieve betrokkenheid van kennisinstellingen, bedrijven en regio’s. Noord-Nederland heeft de inhoudelijke basis al; nu is het moment om aan te sluiten.