De Europese Commissie heeft eind november haar vernieuwde Bioeconomy Strategy gepresenteerd. Deze strategie moet Europa helpen om minder afhankelijk te worden van fossiele grondstoffen en tegelijkertijd economische groei en duurzaamheid te combineren. De bio-economie - alle activiteiten die biologische grondstoffen benutten voor producten, diensten en technologie - is al een belangrijke pijler van de Europese economie. Met een waarde van €2,7 biljoen en 17,1 miljoen banen vertegenwoordigt zij circa 5% van het EU-bbp. Voor elke baan in de bio-economie ontstaan bovendien bijna drie extra indirecte banen.

Wat wil de EU bereiken?

De strategie richt zich op vier hoofddoelen:

1. Opschalen van innovatie en investeringen: van laboratorium naar industriële toepassing.

2. Creëren van nieuwe lead-markten voor bio-based materialen en technologieën, zoals bioplastics, vezels, chemische producten, bouwmaterialen en biorefineries.

3. Zorg voor duurzame biomassalevering door circulaire ketens en efficiënter gebruik van reststromen.

4. Internationale kansen benutten en Europa positioneren als wereldleider in duurzame bio-oplossingen.

De EU wil barrières voor markttoegang wegnemen, regelgeving vereenvoudigen en investeringen stimuleren via instrumenten als Horizon Europe, InvestEU en het Circular Bio-Based Europe Joint Undertaking. Ook komen er initiatieven zoals de Bioeconomy Investment Deployment Group en een vrijwillige Bio-based Europe Alliance om vraag en aanbod beter op elkaar af te stemmen. Daarnaast wordt gewerkt aan standaardisatie en snellere toelatingsprocedures voor innovatieve producten. Lead-markten zoals bio-based plastics, textiel, chemische producten en bouwmaterialen krijgen prioriteit, net als technologieën zoals biorefineries en advanced fermentation. Deze aanpak moet zorgen voor een concurrerende Europese industrie die wereldwijd kan meespelen.

Relevantie voor Noord-Nederland

Noord-Nederland beschikt over sterke troeven om van deze Europese koers te profiteren. De regio kent een robuuste agrofoodsector en een groeiende biobased industrie. Voorbeelden zijn Avebe, dat zetmeel inzet voor bioplastics, en BioBTX in Groningen, dat werkt aan chemische recycling en bio-aromaten. Daarnaast speelt Chemport Europe een sleutelrol in circulaire chemie, terwijl Wetsus in Leeuwarden internationaal bekendstaat om watertechnologie. Onderwijs- en onderzoeksinstellingen zoals de RUG, NHL Stenden en Hanzehogeschool dragen bij met kennis en innovatie.

De Europese strategie opent deuren voor projecten rond biobased bouwmaterialen, circulaire kunststoffen en geavanceerde fermentatie. Noord-Nederland kan zich profileren als proeftuin voor industriële opschaling en als exporthub richting Scandinavië en Duitsland. Daarmee sluit de regio naadloos aan bij de Europese ambitie om een concurrerende, duurzame bio-economie op te bouwen.

Afbeelding: EC Knowledge Centre for Bioeconomy