Het startschot voor een marathon onderhandeling. Zo schreven de kranten over de begrotingskaders voor de periode 2028-2034, die de Europese Commissie op 16 juli naar buiten bracht. Het budget moet omhoog naar 2000 miljard, o.a. door Europese belastingen. Voor Noord-Nederland zijn het echter de regels van het spel, die de meeste verandering teweeg brengen.

Het eerste Europese fonds was voor de landbouw, later volgden fondsen voor de regionale economie en sociaal beleid. De fondsen hadden een duidelijke, thematische focus gemeen. De schotjes werden soms als benauwend ervaren. Een van de antwoorden was LEADER (1991-heden). Ongehinderd door thematische domeinen kunnen rurale gebieden plannen indienen. Maar budgettair gezien is LEADER maar klein. De systematiek van integrale planvorming zal nu ook voor het grote geld gaan gelden.

Integraal klinkt logisch maar heeft ook risico's. De afgelopen decennia kon Noord-Nederland rechtstreeks zaken doen met 'Europa', bijvoorbeeld rond het regionale ontwikkelingsfonds. Nu zegt de Commissie dat er 'Partnership Plans' gemaakt gaan worden. Maar het blijft een open vraag wie nou met wie plannen gaat maken. Is dat de Commissie met de regio? Of zal 'Den Haag' de Nederlandse plannen gaan orkestreren? En zal Noord-Nederland dan nog als een landsdelig niveau gezien worden? Zoals de kranten schrijven: er is nog twee jaar de tijd. Te hopen valt, dat de spelregels voor Noord-Nederland al eerder bekend worden.